Mniejsze, większe, mniej lub bardziej nasilone – cienie pod oczami są różne. I choć chciałoby się powiedzieć, że wystarczająca ilość snu jest lekiem na całe zło i pozwoli nam odpowiedzieć na pytanie jak zachować młody wygląd, w rzeczywistości przyczyna powstawania cieni jest złożona (KLIK). To sprawia, że ich leczenie jest problematyczne.
Pierwszym krokiem jest identyfikacja pierwotnej przyczyny powstawania sinych, podkrążonych oczu. Efekty leczenia mogą pojawiać się powoli lub być nieznaczne, jednak nawet łagodna poprawa wyglądu może spowodować poprawę jakości życia 🙂
Krem z filtrem to podstawa
Podstawą zachowania młodego wyglądu skóry wokół oczu jest odpowiednia profilaktyka, czyli ochrona przed promieniowaniem słonecznym. Okulary przeciwsłoneczne, czapki z daszkiem, a co najważniejsze – stosowanie filtrów ochronnych UVA+UVB o SPF minimum 30 – może zapobiec powstawaniu przebarwień wywołanych promieniami słonecznymi [1] [KLIK]
Przy wyborze okularów przeciwsłonecznych zwróćmy uwagę, by chroniły przed UVA/UVB w 99-100%, lub też żeby ich soczewki posiadały filtr minimum 400 UV [2].
Sposoby na cienie pod oczami
Pozbywając się podkrążonych oczu zacznijmy od najmniej inwazyjnych, można by powiedzieć – najprostszych metod. Jeśli przyczyną powstawania podkówek pod oczami jest nadmiar barwnika, jakim jest melanina (więcej przeczytacie tutaj – KLIK), warto rozważyć kremy rozjaśniające cienie pod oczami. Aby były widoczne efekty, trzeba je stosować przez kilka miesięcy. Dlaczego tak długo? Składniki kremów na przebarwienia pod oczami nie usuwają obecnego już barwnika, tylko hamują jego powstawanie. Stary barwnik ulegnie rozproszeniu w wyniku działań fizjologicznych.
A teraz dobre strony. Niewątpliwą zaletą jest to, że cienie pod oczami ulegają rozjaśnieniu szybciej niż np. przebarwienia obecne w innych częściach ciała. Skóra twarzy, w szczególności pod oczami, jest cienka i cząsteczki czynne kremów przenikają przez nią znacznie szybciej dzięki czemu możemy szybko przywrócić jej młody wygląd. [3].
Jaki krem wybrać?
Zanim zdecydujemy się na zakup kremu, który będziemy stosować przez kilka miesięcy, warto zwrócić uwagę na jego skład. Przygotowałyśmy dla Was zestawienie składników, które możecie znaleźć w preparatach pod oczy [4].
1. Witamina C
Cechuje ją niestabilność, dlatego najczęściej łączona jest z ekstraktami z lukrecji i soi, o których więcej przeczytacie niżej. Udowodniono, że działa silniej w połączeniu z witaminą E. Poza tym, wit. C zwiększa ochronę przed uszkodzeniami skóry indukowanymi promieniowaniem UVA i UVB oraz wzmaga syntezę kolagenu [9]. Może też powodować pogrubienie skóry powiek, dzięki czemu tłumiony jest kolor krwi płynącej w leżących poniżej naczyniach krwionośnych [4, 10].

2. Niacynamid
Niacynamid to najbardziej popularnia forma niacyny, czyli witaminy B3, jaką spotykamy w kremach. Zwęża pory, zmniejsza ilość produkowanego sebum, redukuje rumień skórny i poprawia kondycję skóry. A dodatkowo ma działanie przeciwbarwnikowe. Gdybyście jednak wciąż mieli wątpliwości, dorzucamy kolejne zalety – miejscowe stosowanie niacynamidu niesie za sobą bardzo małą liczbę działań niepożądanych. Nie zaobserwowano podrażnień, zaczerwienienia, oparzeń czy swędzenia skóry [14-15]
3. Kwas kojowy
Wytwarzany przez grzyby – m.in. przez gatunek Aspergillus flavus (kropidlak żółty), który jest wykorzystywany do produkcji takich produktów spożywczych jak miso, shoyu (sos sojowy) czy sake [5]. Poza działaniem wybielającym, kwas kojowy wykorzystywany jest też jako ochrona przez promieniowaniem UV [6].
4. Kwas azelainowy
Jego działanie przeciwzapalne, przeciwzaskórnikowe, przeciwutleniające i bakteriobójcze jest wykorzystywane do terapii nadmiernej pigmentacji pozapalnej, melanodermii (ciemnych przebarwień skóry) oraz plam starczych. Jest również stosowany w leczeniu trądziku i przebarwień, które po nim pozostały [7].

5. Retinoidy i pochodne witaminy A
„Poprawiają” nieregularne rozmieszczenie melanocytów i nieprawidłową ich aktywację. Stymulują syntezę i regenerację kolagenu, wzmacniając napięcie i jakość skóry. Poza tym, stymulują proces odnowy komórek naskórka. Uszkadzają barierę mechaniczną skóry, ale dzięki temu przyspieszona jest eliminacja zawartego w naskórku barwnika. Retinoidy są czasem stosowane jako środki wzmagające penetrację innych produktów [8,11].
6. Arbutyna
Składnik pochodzenia roślinnego, którego efekt wybielający zależy od dawki. Musimy uważać, żeby nie przedobrzyć – w stężeniach wyższych niż 3% może paradoksalnie prowadzić do nadmiernej pigmentacji [8].
7. Hydrochinon
Jedna z najbardziej skutecznych metod w zaburzeniach pigmentacyjnych skóry, ale uważajmy na tę substancję [8]. W stężeniach 2-6% ma działanie rozjaśniające, a w wyższych stężeniach wręcz przeciwnie, może prowadzić do nagromadzenia barwnika [11].
Długotrwałe stosowanie może doprowadzić do [12]:
- egzogennej ochronozy policzków – szaroniebieskich, szarych lub czarnych przebarwień skóry;
- leukomelanodermii – jednoczesnego występowania odbarwień i przebarwień skóry;
- powstawania zwyrodnień skóry.
W Europie i Azji hydrochinon stał się niedostępny ze względu na potencjalne działanie rakotwórczego i teratogenne na płód [11].

8. Mekwinol
Pochodna hydrochinonu o mniej intensywnym niż on działaniu. Rozjaśniający efekt mekwinolu trwa na ogół tak długo, jak długo go stosujemy. Jest dopuszczony do użytku w Europie i w Stanach Zjednoczonych [8].
9. Ekstrakt z lukrecji
Najbardziej bezpieczny środek do rozjaśniania cery. Zawiera substancję czynną zwaną likwirtyną, która powoduje rozproszenie nagromadzonego barwnika. Dla najlepszego efektu powinno się go stosować w dawce 1 gram na dobę przez 4 tygodnie, a więc niestety dużo większej niż jego stężenie w kosmetykach 🙁 [13].
10. Soja
Ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, nawilżające i chroni przed uszkodzeniami skóry wywołanymi przez promieniowanie UVB. Stymuluje pochłanianie komórek barwnikowych, zmniejszając przez to intensywność barwnika [8].
11. Żeń-szeń
Ma działanie immunomodulujące, przeciwnowotworowe, neuroprotekcyjne i przeciwutleniające. Na domiar tego pomaga niwelować cienie pod oczami. Z żeń-szenia (ang. ginseng) powstają są dwa tradycyjne preparaty, tzw. ginsenozydy – czerwony i biały żeńszeń, różniące się sposobem suszenia korzenia. Udodniono, że czerwony żeń-szeń ma silniejsze działanie [13, 16].

12. Suszone liście morwy
Morwa biała ma działanie wybielające i przeciwutleniające. Wyizolowano z niej enzym – 2,4,3′-trihydroxydihydrostilbene – który ma 20-krotnie silniejsze właściwości niż kwas kojowy. Do efektów ubocznych wynikających ze stosowania liści morwy należy m.in. świąd [13, 17].
13. Wyciąg z morszczynu pęcherzykowatego
Obrzęk powieki dolnej i nadmierne zabarwienie może wynikać z nagromadzenia hemu w wyniku przecieku krwi. Wyciąg z morszczynu pęcherzykowatego powoduje jego rozkład. Dzięki silnym właściościom antyoksydacyjnych może powodować zmniejszenie cieni pod oczami, a synteza kolagenu – zmniejszenie zmarszczek [13].
14. Kofeina
Miejscowo stosowana kofeina może być skuteczna w leczeniu cieni wynikających z nadmienego ukrwienia okolicy podoczodołowej czy też obrzęku spowodowanego przez nieszczelne naczynia krwionośne. Łatwo przenika przez skórę [18].
Jak widzicie, dostępna jest cała gama składników, które pomagają zniwelować cienie pod oczami przywracając młody wygląd skóry. Pamiętajmy, że aby był widoczny efekt, należy te preparaty stosować regularnie i długoterminowo. Ale najpierw skonsultujcie się ze swoim dermatologiem w celu ustalenia przyczyny powstawania cieni pod oczami. Gdy już to zrobicie, lekarz podpowie Wam, czy dany preparat jest skuteczny i dla Was bezpieczny.
Już niedługo napiszemy, jakie inwazyjne metody postępowania są skuteczne. Do usłyszenia!
Bibliografia
1.Roh M, Chung K. Infraorbital Dark Circles: Definition, Causes, and Treatment Options. Dermatologic Surgery. 2009;35(8):1163-1171.
2.Cooley J, Quale L. Skin Cancer Preventive Behavior and Sun Protection Recommendations. Semin Oncol Nurs. 2013;29(3):223-226.
3.Draelos ZD. Dermatologia kosmetyczna. Kosmeceutyki. Elsevier Urban & Partner. 2011;214
4.Agrawal S. Periorbital Hyperpigmentation: Overcoming the Challenges in the Management. Nepal Journal of Dermatology, Venereology & Leprology. 2018;16(1):2-11.
5.Burdock G, Soni M, Carabin I. Evaluation of Health Aspects of Kojic Acid in Food. Regulatory Toxicology and Pharmacology. 2001;33(1):80-101.
6.Saeedi M, Eslamifar M, Khezri K. Kojic acid applications in cosmetic and pharmaceutical preparations. Biomedicine & Pharmacotherapy. 2019;110:582-593.
7.Sieber M, Hegel J. Azelaic Acid: Properties and Mode of Action. Skin Pharmacol Physiol. 2014;27(s1):9-17.
8.Draelos Z. Skin lightening preparations and the hydroquinone controversy. Dermatol Ther. 2007;20(5):308-313.
9.Wang K, Jiang H, Li W, Qiang M, Dong T, Li H. Role of Vitamin C in Skin Diseases. Front Physiol. 2018;9.
10.Ohshima H, Mizukoshi K, Oyobikawa M et al. Effects of vitamin C on dark circles of the lower eyelids: quantitative evaluation using image analysis and echogram. Skin Research and Technology. 2009;15(2):214-217.
11.Nakra T, Vrcek I, Ozgur O. Infraorbital dark circles: A review of the pathogenesis, evaluation and treatment. J Cutan Aesthet Surg. 2016;9(2):65.
12.Sarkar R, Ranjan R, Garg S. Periorbital Hyperpigmentation: A Comprehensive Review. J Clin Aesthet Dermatol. 2016;9(1):49-55.
13.Nomakhosi M, Heidi A. Natural options for management of melasma, a review. Journal of Cosmetic and Laser Therapy. 2018;20(7-8):470-481.
14.Bissett D, Oblong J, Berge C. Niacinamide: A B Vitamin that Improves Aging Facial Skin Appearance. Dermatologic Surgery. 2006;31:860-866.
15.Kawada A, Konishi N, Oiso N, Kawara S, Date A. Evaluation of anti-wrinkle effects of a novel cosmetic containing niacinamide. J Dermatol. 2008;35(10):637-642.
16.Kim K. Effect of ginseng and ginsenosides on melanogenesis and their mechanism of action. J Ginseng Res. 2015;39(1):1-6.
17.Chaita E, Lambrinidis G, Cheimonidi C et al. Anti-Melanogenic Properties of Greek Plants. A Novel Depigmenting Agent from Morus alba Wood. Molecules. 2017;22(4):514.
18.Brandner J, Behne M, Huesing B, Moll I. Caffeine improves barrier function in male skin. Int J Cosmet Sci. 2006;28(5):343-347.