Włosy a słońce – jak je przed nim ochronić?

Włosy są narażone na ekspozycję na słońce w takim samym stopniu, jak nasza skóra. O tym, jak słońce niszczy włosy przeczytacie tutaj. Teraz zajmiemy się podstawowym pytaniem – co możemy zrobić, aby je przed tym ochronić?

Kosmetyki z filtrem UV

Pierwszą linią obrony przed działaniem promieni słonecznych są produkty do pielęgnacji z filtrem UV do włosów. Lakier do włosów, mgiełka, spray, szampon czy odżywka z filtrami zaczynają się robić popularne. 

Krótka przypominajka, jak działają filtry UV (więcej znajdziecie tutaj):

• filtry fizyczne odbijają promienie UV od powierzchni włosa;
• filtry chemiczne pochłaniają promieniowanie UV. 

Jeszcze do niedawna dodawano filtry blokujące UVA i UVB do odżywek do włosów, żelów do stylizacji lub lakierów do włosów. Niestety okazało się, że większość z niejonowych filtrów chemicznych, które świetnie sprawdzają się w fotoprotekcji skóry, nie przylega do włosów i nie utrzymuje się na nich [1]. 

Włosy mają ładunek ujemny. W związku z tym istnieje przypuszczenie, iż produkty z cząsteczkami kationowymi, o ładunku dodatnim, będą się na włosach dłużej utrzymywać. Do substancji takich należą między innymi chlorek cynamidopropylotrimoniowy i dimethylpabamidopropyl laurdimonium tosylate [2]. 

Antyoksydanty

Drugą linią ochrony słonecznej włosów są antyoksydanty. To właśnie dzięki nim zmniejsza się ilość wolnych rodników we włosach. Aby tak się stało, dany przeciwutleniacz musi wniknąć wgłąb włosa i „zadziałać” z melaniną. Dla zwiększenia zdolności wnikania antyoksydantów wgłąb włosa stosuje się np. liposomy [3].

Zbadano właściwości polifenoli pochodzenia naturalnego. Wyciąg z karczocha ma uchronić włosy przed utlenianiem lipidów i degradacją białek. Wyciąg z ryżu sprawdzi się w ochronie koloru, połysku i mocy włosów [4]. Ekstrakt z granatu chroni kolor włosów farbowanych, podobnie jak ekstrakt z wiciokrzewu [5,6]. 

Szampon czy odżywka?

Jeśli zastanawiacie się, co będzie bardziej skuteczne – szampon czy odżywka z antyoksydantami lub filtrem UV na włosy – spieszymy z odpowiedzią. Wybierzcie odżywkę! Szampon nie za bardzo się sprawdzi, ponieważ musimy go dokładnie spłukać z włosów. Odżywki oparte na bazie silikonu – takie jak dimeticon – mogą osadzić cienką warstwę ochrony przeciwsłonecznej na łodydze włosa [7]. Im dłużej odżywka pozostaje na włosach, tym bardziej prawdopodobne, że pożądana przez nas ochrona przeciwsłoneczna będzie do włosów przylegać.

Farbowanie włosów jako ochrona przed słońcem?

Wykazano, że naturalnie siwe włosy są bardziej narażone na uszkodzenia wywołane przez słońce niż włosy naturalnie ciemnobrązowe.  Szybciej dochodzi do zrywania mostków siarczkowych białek włosa. I tu pojawia się ciekawa hipoteza – mimo, że farbowanie włosów niszczy trzon włosów, nadanie im koloru może spowolnić ich fotostarzenie [7]. Temat dość kontrowersyjny – przecież farbowanie włosów uszkadza ich strukturę! Okazało się jednak, że farbowanie może być mniej szkodliwe niż wystawienie włosów na promieniowanie słoneczne. Dzieje się tak, ponieważ cząsteczki barwnika absorbują promienie UV i zapobiegają uszkodzeniom włosów przez promienie słońca [8].

Farba farbie nierówna

Istnieją dwa rodzaje farbowania włosów, które wprowadzają barwnik wewnątrz łodygi włosa: farbowanie permanentne i semipermanentne (tymczasowe). 

Koloryzacja krótkotrwała

Kolor „osadzony” na włosach ma działanie przeciwutleniające. Im ciemniejszy jest kolor włosów, tym większa ochrona przed słońcem. Takie farby są miksem barwników mieszanych ze sobą dla uzyskania pożądanego odcienia. Dla uzyskania brązu zwykle wykorzystuje się barwniki czerwone i niebieskie. Czerwony pigment absorbuje promienie UV w większym stopniu niż niebieski [7].

Koloryzacja permanentna

Kolor powstaje wskutek reakcji utleniania i redukcji; barwniki wnikają bardziej wgłąb włosa niż w koloryzacji krótkotrwałej. Aby tego dokonać, wykorzystuje się amoniak i nadtlenek wodoru, przez co włosy ulegają większym uszkodzeniom. Farby te działają jako fotofiltry – tłumią padające światło, wskutek czego zmniejszone jest uszkodzenie białek włosa [7]. Unikajcie farb na bazie pyrazolu – włosy nią potraktowane ulegają największym uszkodzeniom [10].

Ochrona włosów przed słońcem za pomocą przeróżnych kosmetyków zostawia wiele do życzenia. Kosmetyki chroniące włosy przed słońcem nie utrzymują się długo na włosach. Natknięto się też na inny problem- jak stworzyć kosmetyk, który pokryje warstwą ochronną wszystkie włosy? Kolejną przeszkodą jest produkcja formuły, która nie dość, że przylega do łodygi włosa, to jeszcze nie nadaje im tłustego wyglądu. Grubsza warstwa produktu zapewni im proporcjonalnie lepszą ochronę, ale mało kto się na to zdecyduje biorąc pod uwagę niekorzystny efekt wizualny oraz ilość produktu, którą trzeba by było zużyć. Oczywiście, lepsza jest jakakolwiek fotoprotekcja niż żadna. Dla włosów naturalnie jasnych i siwych alternatywą jest farbowanie włosów. Biorąc jednak pod uwagę wyżej wymienione przeszkody, poza odpowiednią pielęgnacją włosów latem najlepszą metodą ochrony przed słońcem wydaje się być zakładanie kapelusza 🙂

Bibliografia:

1. Shaath NA, Global developments in sun care ingredients, Cosmet. Toilet. 121 (2006) 57–66.
2. Gao T, Bedell A. Ultraviolet damage on natural gray hair and its photoprotection. J Cosmet Sci. 2001;52(2):103-118.
3. Sebetić K, Sjerobabski Masnec I, Cavka V, Biljan D, Krolo I. UV damage of the hair. Coll Antropol. 2008;32 Suppl 2:163-165.
4. E. Fernandez, B. Martinez-Teipel, R. Armengol, C. Barba, L. Coderch, Efficacy of antioxidants in human hair, J. Photochem. Photobiol. B 117 (2012) 146–156.
5. Dario MF, Pahl R, Castro JR et al., Efficacy of Punica granatum L. hydroalcoholic extract on properties of dyed hair exposed to UVA radiation, J. Photochem. Photobiol. B 120 (2013) 142–147.
6. Chen Y, Li Q,  Zhang W et al. Effect of Honeysuckle Extract for Color Protection of Human Hair Exposed to Sunlight Radiation, Adv. Mater. Res. 821–822 (2013) 28–31.
7. Draelos ZD. Sunscreens and Hair Photoprotection. Dermatologic Clinics, 2006:24(1), 81–84.
8. Gao T, Bedell A. Ultraviolet damage on natural gray hair and its photoprotection. J Cosmet Sci. 2001;52(2):103-118.
9. Pande CM, Albrecht L, Yang B. Hair photoprotection by dyes. J Cosmet Sci. 2001;52(6):377-389.
10. Locke B, Jachowicz J. Fading of artificial hair color and its prevention by photofilters. J Cosmet Sci. 2005;56(6):407-425.