W dzieciństwie nie miałam dostępu do słodkich napojów gazowanych, chyba że udało mi się za kieszonkowe zdobyć puszkę coca-coli w szkolnym sklepiku. Czasami też dziadek przemycał ją na rodzinne obiady 😉 Rodzice nie kupowali słodzonych soków ani napojów argumentując to tym, że są niezdrowe. Okazało się, że mieli więcej racji, niż przypuszczałam.
Słodzone napoje przyspieszają starzenie
Na pewno słyszałeś_aś o tym, że napoje gazowane słodzone cukrem nie sprzyjają zdrowiu. Mogą powodować otyłość, zespół metaboliczny i cukrzycę typu 2. Mają też wpływ na choroby serca, choroby nerek, niealkoholową chorobę stłuszczeniową wątroby i dnę moczanową (1).
Jakby tego było mało, według badania naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco picie słodzonych napojów bezalkoholowych przyspiesza starzenie się organizmu w takim samym stopniu, jak palenie papierosów (2)!
Celem badania było sprawdzenie, jak słodzone cukrem napoje gazowane, dietetyczne napoje gazowane i soki owocowe wpływają na długość telomerów. Telomery, tzw. “czapeczki” na końcach chromosomów, skracają się za każdym razem, gdy komórka się dzieli, a szybkość ich skracania określa tempo starzenia się organizmu (3,4).
Jak słodkie i gazowane napoje skracają życie?
Wspomniane badanie objęło 5309 dorosłych Amerykanów w wieku od 20 do 65 lat, bez cukrzycy i chorób układu krążenia w wywiadzie. Pobrano od nich próbki DNA i na ich podstawie oceniono długość telomerów leukocytów.
Średnie spożycie napojów słodzonych u uczestników badania wyniosło 476,13 ml dziennie. Im wyższe spożycie napojów gazowanych słodzonych cukrem, tym krótsze telomery, a więc szybsze starzenie się organizmu. I to całkiem sporo:
- ok. 237 ml dziennie – przyspieszone starzenie o 1,9 roku;
- ok. 591 ml dziennie – dodatkowe 4,6 roku starzenia.
Wiadomość, która ucieszy niejednego_ą: Nie zaobserwowano związku między napojami dietetycznymi lub niegazowanymi napojami słodzonymi cukrem a długością telomerów.
Co zaliczamy do słodzonych napojów?
Czytaj etykiety i skład napojów. W celu osłodzenia napoju mogą być do niego dodawane (5):
- brązowy cukier,
- słodzik kukurydziany,
- syrop kukurydziany,
- dekstroza,
- fruktoza,
- glukoza,
- miód,
- laktoza,
- syrop słodowy,
- maltoza,
- melasa,
- sacharoza.
W omawianym badaniu aż 20% uczestników zadeklarowało spożywanie ponad 591 ml słodzonych napojów gazowanych dziennie. Daje to przyspieszenie starzenia porównywalne do palenia papierosów (tam również 4,6 roku). Dla porównania, uprawianie średniej lub intensywnej aktywności fizycznej wydłuża życie o 4,4 roku.
Warto też dodać, że jedną z autorek badania była sama Elizabeth H. Blackburn. Naukowczyni ta wraz z Carol W. Greider i Jackiem Szostakiem otrzymała w 2009r. Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie telomerów i telomerazy (6).
Bibliografia:
- cdc.gov
- Leung CW, Laraia BA et al. Soda and cell aging: associations between sugar-sweetened beverage consumption and leukocyte telomere length in healthy adults from the National Health and Nutrition Examination Surveys. Am J Public Health. 2014 Dec;104(12):2425-31.
- Aubert G, Lansdorp P. Telomeres and Aging. Physiol Rev. 2008;88(2):557-579.
- Sharpless N, DePinho R. Telomeres, stem cells, senescence, and cancer. Journal of Clinical Investigation. 2004;113(2):160-168.
- U.S. Department of Health and Human Services.
- Blackburn E. Telomeres and Telomerase: The Means to the End (Nobel Lecture). Angewandte Chemie International Edition. 2010;49(41):7405-7421.
